Decyzja została podjęta. Do jakiego sądu mam złożyć pozew o rozwód?
W swojej praktyce wielokrotnie spotkałam się z tym pytaniem.
Przyczyny rozwodu
Podjąłeś/podjęłaś decyzję o rozstaniu, nie widząc już żadnych szans na naprawę swojego związku. Być może podejmowałeś/aś próby ratowania swojego małżeństwa, namawiałeś/aś drugą stronę na szczerą rozmowę, czy podjęcie terapii w poradni małżeńskiej – co nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Może uczucie, które kiedyś Was łączyło wygasło i jesteście nieszczęśliwi, żyjąc od wielu lat jedynie obok siebie? Niestety, spotkałam się z tym, że wiele osób latami tkwi w takich związkach… nie robiąc z tym absolutnie nic. Z czasem dociera do nich, że są nieszczęśliwi, sfrustrowani, czują się w małżeństwie samotni i jednak chcieliby coś z tym zrobić. Niestety, często bywa już za późno.
Przygotowania do procesu
Miłość ?, jej stałość, wymaga nieustannego zaangażowania ze strony dwóch osób. Można ją porównać do rośliny, którą trzeba podlewać i pielęgnować, by nie uschła. ?? Inną, dość częstą przyczyną rozpadu małżeństwa jest zdrada. Nierzadko ta wiadomość jest nagła i nieoczekiwana, jednocześnie dla wielu osób definitywnie przekreśla dalsze, wspólne małżeńskie życie. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Powodów rozstania jest tyle, ile spraw o rozwód w sądach. Niezależnie od przyczyny – decyzja o rozstaniu została podjęta. Co dalej? Gdzie powinienem/powinnam pójść? Od czego mam zacząć?
Sąd do którego składamy pozew
Więc tak… pozwy lub wnioski, czyli pisma wszczynające sprawę składa się do sądu rejonowego (co do zasady) lub sądu okręgowego. To, do którego z tych sądów mamy złożyć dane pismo, jest ściśle uregulowane przepisami. Sądy rejonowe znajdują się praktycznie w każdym mieście. Natomiast sądy okręgowe są zazwyczaj położone w większych miastach. Przykładowo, w Gdańsku znajduje się sąd okręgowy. Natomiast sądy rejonowe znajdują się w Gdyni, Kartuzach, Kościerzynie, Kwidzynie, Malborku, Sopocie, Starogardzie Gdańskim, Tczewie i Wejherowie. Pozew o rozwód składa się do sądu okręgowego (czyli w tym przypadku do Gdańska), co może wiązać się z koniecznością dojazdu na rozprawę.
Jak ustalić właściwy sąd?
Zatem, nie możemy złożyć pozwu do przypadkowego sądu. Nie możemy też sami wybrać sądu, który ma rozpoznać naszą sprawę, ani przenieść jej do innego sądu w trakcie trwania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami zasadą jest, że „Powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przez sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym ma jeszcze miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu.” W praktyce oznacza to, że jeżeli ostatnim wspólnym miejscem zamieszkania małżonków był Gdańsk, natomiast obecnie małżonkowie mieszkają osobno, lecz oboje pozostali w tym samym mieście (tj. w Gdańsku) to sądem właściwym do rozpoznania sprawy o rozwód będzie sąd okręgowy w Gdańsku. Ten sam sąd będzie właściwy, jeżeli jeden z małżonków pozostał w Gdańsku, zaś drugi przeprowadził się np. do Warszawy. Analogiczną sytuację będziemy mieć także, kiedy jeden z małżonków po rozstaniu przeprowadził się do Gdyni, a drugi do Warszawy, gdyż Gdynia zgodnie z przepisami o właściwości sądów podlega pod sąd okręgowy w Gdańsku.
Przeprowadzka jednego z małżonków
Co jednak w sytuacji, kiedy oboje małżonkowie po rozstaniu wyprowadzili się z Gdańska i obecnie jedno z nich mieszka w Warszawie, a drugie w Krakowie? Otóż przepisy prawa regulują nam i tą sytuację, stanowiąc, że „z braku takiej podstawy (tj. jak wyżej – autor) wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej.” W praktyce oznacza to, że jeżeli np. żona przeprowadziła się do Warszawy i chce rozwieść się z mężem, który obecnie mieszka w Krakowie, to powinna złożyć pozew do sądu okręgowego w Krakowie. Czyli uproszczając – jeżeli żaden z małżonków nie mieszka już w mieście, w którym wraz ze współmałżonkiem do chwili rozstania wspólnie zamieszkiwali lub w innej miejscowości podlegającej pod ten sam okręg sądowy, co ostatnie miejsce wspólnego zamieszkania – to wtedy właściwy będzie sąd, w którego okręgu aktualnie mieszka małżonek z którym chcemy się rozwieść. Ten sam przepis stosuje się, gdy małżonkowie nigdy nie zamieszkiwali wspólnie w tym samym okręgu sądowym, czyli np. po ślubie mieszkali osobno, w innych miastach (nie podlegających pod wspólny okręg sądowy).
Rozwody zamiejscowe
Natomiast co wtedy, kiedy przeprowadziliśmy się i mieszkamy już w innym okręgu sądowym, a nie wiemy, gdzie obecnie mieszka małżonek? z dnia na dzień wyprowadził się z domu i zniknął bez śladu? Wyjechał z nowym partnerem/partnerką, być może gdzieś zagranicę? Jego rodzina i znajomi nie chcą nam powiedzieć, gdzie aktualnie przebywa? Albo dotarła do nas informacja, że wyjechał do innego państwa? Otóż przepisy przewidziały także i taką sytuację i stanowią, że dopiero wówczas do rozpoznania sprawy właściwy jest sąd miejsca zamieszkania powoda – czyli osoby, która składa pozew.
Krótki słowniczek:?
Powód – osoba składająca pozew do sądu
Pozwany – strona przeciwna, przeciwko której kierujemy pozew
Warto też wiedzieć, że zwykły pobyt oznacza miejscowość, gdzie dana osoba obecnie przebywa (nawet tymczasowo). Natomiast miejsce zamieszkania oznacza, że dana osoba posiada w danej miejscowości swoje „centrum życiowe”, tj. tam mieszka, pracuje i ma zamiar pozostać na stałe lub dłuższy okres czasu. Co istotne, miejsce zamieszkania w żaden sposób nie jest powiązane z miejscem zameldowania.
Nieprawidłowy sąd
Co natomiast w przypadku, jeżeli pomylimy się i złożymy pismo do niewłaściwego sądu? Nie należy się martwić, gdyż nie stanie się wtedy nic złego. Sąd nie zwróci nam pozwu. Sprawdzając bowiem nasz pozew Sąd sam ustali, czy to on powinien rozpoznawać tą sprawę, czy też może jest do tego właściwy inny sąd. W przypadku kiedy stwierdzi, że sprawę powinien rozpoznać sąd w innym mieście, sam prześle tam nasz pozew i sprawa będzie toczyć się dalej. Minus jest taki, że niestety przedłuży nam to postępowanie nawet o kilka miesięcy. Zazwyczaj po podjęciu decyzji o rozwodzie ludzie chcą mieć to jak najszybciej „za sobą” i nie odwlekać dodatkowo trwającego i tak dość długo postępowania w czasie. Zwłaszcza dotyczy to sytuacji, kiedy łącznie z pozwem składamy wniosek o udzielenie zabezpieczenia np. alimentów lub kontaktów z dzieckiem i zależy nam, żeby Sąd jak najszybciej taki wniosek rozpoznał i wydał orzeczenie w tym zakresie. Dlatego w sytuacji, kiedy nie jesteśmy pewni do jakiego sądu należy złożyć pismo, warto udać się do adwokata – pozwoli to uniknąć ewentualnej pomyłki, a co za tym idzie niepotrzebnego przedłużania sprawy. ???
Oczywiście, żeby sprawa mogła nabrać biegu, pozew powinien spełniać wymogi uregulowane przepisami prawa. Ale o tym w kolejnym wpisie. ⏳
